Warnekars

अर्थाचा अनर्थ अर्थशास्त्र शिकताना आम्हा, भौतिकतेचे मृगजळ दिसले । पंथ सुखाचा समजून आम्ही, त्या स्वप्नाला मनी वसविले ।। त्या स्वप्नाच्या मागे पळता, मनात अमुच्या स्वार्थ जागला । 'मी अन माझे' ह्या धुंदीतच, हृदयातिल परमार्थ संपला ।। अर्थाचा हव्यास सरेना,कितीहि मिळता पोट भरेना । अर्थासाठी धडपडताना, समाधान आम्हास मिळेना ।। इतरांशी करताना स्पर्धा, मनःशांतिही हरवुन बसलो । दुसऱ्याचे यश सदा आठवत, ईर्षेच्या गर्तेतहि फसलो ।। नाती गोती नष्ट जाहली, बुद्धी अमुची भ्रष्ट जाहली । परस्परातिल विश्वासाची, शुद्ध भावना कलुषित झाली ।। अर्थासाठी भाऊबंदकी, अर्थासाठी कोर्टकचेऱ्या । या अर्थाला खेचून नेण्या, खून दरोडे मारामाऱ्या ।। विविधरंगि जीवनात अपुल्या, अर्थाला मर्यादा आहे । कांचन-मृग परि मनात वसता, सौख्य घराचे हरवू पाहे ।। कर्तृत्वाची अनंत शिखरे, खुणावती घेण्यास भरारी । परि अर्थाच्या वेडापायी, मर्यादित हो क्षमता सारी ।। प्रेम, दया अन श्रद्धा भक्ती, समाज अपुला अपुली माती । लुप्त जाहल्या माया ममता, जगी न उरली सभ्य संस्कृती ।। सत्य, शुद्धता अन गुण

बुद्ध कि जय हो, बुद्ध कि जय हो। तथागत प्रभु , बुद्ध कि जय हो॥धृ॥ शुध्दोधन सुत गौतम जय हो, मायादेवी नंदन जय हो। बोधिवृक्षतल ज्ञानविजेता, तव चिंतन मे मन तन्मय हो॥१॥ काम-क्रोध-मद-मोह छोडकर, सुखशांती की सदा विजय हो। सत्य-अहिंसा-बंधु भाव मे, लोभ-क्षोभ का पूर्ण विलय हो॥२॥ जरा-मृत्यु-पीडा का भय हर, मन सबका ही अब निर्भय हो। चरणों मे तव नतमस्तक बन, यह जग सारा मंगलमय हो॥३॥ -अशोक वर्णेकर

अशीच एका लांबच्या ओळखीच्या लग्नाला खूप उशिरा पोहोचले. मुहूर्त तर साधलाच नाही, पण सुलग्नसुद्धा आटोपलेलं होतं. स्टेजवरच्या मंडळींची पांगापांग झालेली, वधू-वर कपडे बदलायला गेलेले आणि एका कोपर्‍यात सजवलेल्या मखरात गुुरुजींची होमाची तयारी सुरू झालेली होती. मी वर पक्षाकडून हजेरी लावली होती, पण वराचे आई-वडीलही अदृश्य होते. कुणीतरी ओळखीचं भेटेस्तोवर आणि हातातलं पाकीट देईस्तोवर थांबणं भाग होतं. मग काय मी एका कोपर्‍यातली खुर्ची गाठली आणि निवांतपणे सारी लगबग दुरूनच न्याहाळू लागले. कुठे अहेर देणी-घेणी सुरू होती, कुठे गप्पाष्टक रंगले होते, स्टेजवर लहान मुलांची अक्षता वेचून पुन्हा फेकाफेक सुरू होती, तर शेजारच्या जेवणाच्या हॉलमध्ये विहिणीच्या पंगतीची सजावट सुरू झाली होती. समारंभात असूनही नसण्याचा एक वेगळाच अनुभव घेत मी साक्षीभावानं सोहळा पाहात होते, मला मजा यायला लागली. ‘वर पक्षाकडील मंगळसूत्र आणा’ गुरुजींचा आवाज आला. कुणीतरी लगबगीनं उठलं. पण मंगळसूत्र खूप वेळ आलंच नाही. अचानक कुजबुज सुरू झाली. काहीतरी हरवल्याचा गोंधळ, चेहर्‍यांवर प्रचंड ताण, शोधाशोध, चिंता, त्रागा या सार्‍यानं वातावरण तंग झाल

‘सद्य:स्थितीत श्रीमद्भगवद्गीतेतील प्रबंधन विधीची प्रांसगिकता’ या आगळ्या वेगळ्या विषयावर राष्ट्रीय परिषद आयोजित केल्याबद्दल सर्वप्रथम आर. एस. मुंडले धरमपेठ कला वाणिज्य महाविद्यालयाचे मन:पूर्वक अभिनंदन! या परिषदेच्या निमित्ताने, व्यावसायिक दृष्टिकोनातून अत्यंत जिव्हाळ्याचा असलेल्या व्यवस्थापन या विषयाचं मंथन गीतेतील श्रीकृष्णार्जुन संवादाच्या माध्यमातून घडवून आणण्याचा ‘धाडसी उपक्रम’ यशस्वी झाला. धाडसी यासाठी म्हणावंसं वाटतं कारण गीतेबद्दल समाजात अनेक सजम-गैरसमज रूढ झाले आहेत. गीतेतील अध्यात्मशास्त्र, मानसशास्त्र, नीतिशास्त्र याबद्दल मंथन-चर्चा होताना फार पूर्वीपासून दिसते. त्यामुळेच बरेचदा गीतेतल शाश्‍वत ज्ञानाचा प्रवाह थोर तत्त्वज्ञानी, वयोवृद्ध, चिंतकांपर्यंतच मर्यादित राहून, राष्ट्राचा खरा आधारस्तंभ असलेली तरुण पिढी मात्र गीतेपासून दूरच आहे, हे जाणवतं. गीता हा ग्रंथ सारे भोग भोगून झाल्यावर म्हातारपणी वाचण्यासाठी असून तरुणपणी वाचल्यास मुलं संन्यासी होतील असल्या भ्रामक कल्पनांमुळे देखील युवा पिढी गीतेचा अभ्यास करताना दिसत नाही. व्यवस्थापनाच्या परिपेक्षातून गीतेचं मंथन घडवू

आपल्या पृथ्वीवर सूर्य, चंद्र आणि दूरवर चमकणार्‍या तारकांतून नैसर्गिक प्रकाश येतो. क्वचित लखलखणारी वीजदेखील क्षणभर प्रकाश देऊन जाते. गारगोटींच्या घर्षणातून ठिणग्या व ज्वालाग्राही पदार्थातून मानवनिर्मित अग्नीद्वारेदेखील प्रकाश मिळतो. यातून मग कंदील, मिणमिणणारी चिमणी, मेणबत्ती, समईसारखी इंधन जाळून प्रकाश देणारी उपकरणे मानवाने तयार करून अनेक वर्षे वापरली. पुढे १८३० च्या दरम्यान चुंबकीय प्रभावातून धातुतंत्रीतून वाहणार्‍या विजेचा शोध लागल्यानंतर मात्र विद्युत उर्जेतून सुनियंत्रित प्रकाश मिळण्याची सोय झाली. १८९० च्या दरम्यान या उर्जेद्वारा तापविलेल्या विशिष्ट धातूच्या तारेतून कृत्रिम प्रकाश देणार्‍या काचेच्या बल्बचा वापर सुरू झाला, जो आजतागतदेखील बर्‍याच प्रमाणात सर्वत्र सुरू आहे. ज्याप्रमाणे सूर्याचा प्रकाश प्रखर, तापदायक तर चंद्र-तारकांचा चांदणी प्रकाश शीतल असतो, त्याप्रमाणे खूप तापणार्‍या विजेच्या बल्बऐवजी कमी प्रमाणात तापून शीतल प्रकाश देणार्‍या दिव्यांचा शोध घेणे सुरू झाले. यातूनच विद्युत भारवाहक कणांच्या फास्फरस् थरावर होणार्‍या मार्‍यामुळे प्रकाश देणारी ट्यूबलाईट व तिचे लघुरूप म्ह

Left and Right The two parts of human body Have maintained a perfect coordination Left and Right The two sides of th road Have a perfect understanding Keep your left but overtake from right Left and Right The two political wings Have no compromise Right says, "Only we are right, others are wrong" Left cries, "Only might is right, Struggle is the path" A common man asks, Why do you fight? Just try to be polite. In the darkness of night You will see a ray of light. Honesty is clean and Hardwork is bright Love is warm and Thruth is white Cloth is made up of warp and weft Both are strong, both are straight Let balance be maintained and peace be kept. Because, if the Big Right and the Big Left Continues their nuclear race, And if the third world remains slept Then where will be right? And what will be Left? - Ashok Shridhar Warnekar

बड़े भाग्य से बना मनुज तू, सब पशुओं में अनुपम जंतु । इस जीवन में पा ले सब तू, वरना यह बेकार बंधू करले बेडा पार ।। प्रभु तुझको वरदान दिया है, सुन्दर तन मन प्राण दिया है । जग में ऊँचा स्थान दिया है, इसपर कर अभिमान बंधू कर इसका सम्मान ।। तन मन का है ऐसा नाता, जैसे राम जानकी माता । तन कटता तो मन भी रोता, तन थकता तो मन भी सोता ।। इसी प्यार ने दिया है तन को, बहुत बड़ा अधिकार तन पर बहुत बड़ा अधिकार ।। शीत लहर से जोर हवा से, तन यूँ कापे सिकुड़े सीना । मन में यदि तब डर आ जावे, उसी दशा में छूटे पसीना ।। बहुत कष्ट से तन थक जावे, हाथ पाँव भारी हो जावे । मन यदि तब खुश खबरी पावे, उसी दशा में नाच नचावे ।। मन चाहे तो तन हिलता है, मन चाहे तो तन डुलता है । मन हो यदि खुशहाल तुम्हारा, हसी ख़ुशी में तन खिलता है ।। रखना हो यदि तन को चंगा, मन निर्मल हो जैसे गंगा । गन्दा मन कर देता तन को, दीन दुखी बीमार बंधू, क्यों होता बीमार ।। सुन्दर तन से बना है मानव, तन की चाबी मन के अन्दर । खूब नशे में मन खो जावे, बन जाता तब मानव बन्दर ।। जीवन है यह एक तुम्हारा, चला गया तो फिर ना आवे । जी

हे प्रभो तेरी कृपा से, ज्ञान बल हम पा सके, सद्गुणों से पूर्ण होकर, देश ऊंचा कर सके सूर्य सा हम तेज पाए, चंद्रमा सी मधुरता, पृथ्वी सी हो सहनशक्ति, शुभ्र जल सी स्वच्छता, वायु सी गति हो हमारी, लक्ष्य तक पहुंचा सके, सद्गुणों से पूर्ण ..... ज्ञान तप से ही मिलेगा, कर्म से फल प्राप्त होगा, कष्ट से साहस बढेगा, भक्ति से मन शांत होगा, मुश्किलों के राह पर भी मुस्कुराते बढ़ सके, सद्गुणों से पूर्ण ..... ज्ञान पा कर हम हमारे स्वार्थ में मदमस्त न हो, शक्ति पा कर दुर्बलों को कुचलने में व्यस्त ना हो, दुक्ख पीडिता बहुजनों को सुखद शांति दे सके, सद्गुणों से पूर्ण ..... पुत्र है हम एक माँ के, एक अपनी सभ्यता, वेश भाषा अलग है पर हृदय में एकात्मता, विश्व को भी जोड़ने का मंत्र हम सिखला सके, सद्गुणों से पूर्ण ..... हे प्रभो तेरी कृपा से, ज्ञान बल हम पा सके, सद्गुणों से पूर्ण होकर, देश ऊंचा कर सके, यह राष्ट्र ऊंचा कर सके, यह देश ऊंचा कर सके । - अशोक श्रीधर वर्णेकर

"Man and the Nature" There was a time, when man was afraid of nature. Nature was his big enemy, And he was but a small creature. Man worshipped nature, out of fear. Nothing from the beautiful nature, could make him cheer. Nature felt pity for the man. Its own creation, afraid of it! It wept. Nature wept. And as the tears rolled down, there were floods all around. TIMES CHANGED. With the scientific and technical development, Man progressed materially. With his super ego raised, he climbed the Mt. Everst. And from the top of the highest peak, he shouted loud and clear, "I have conquered. Now nature is my slave and I am the master." This was again a fun for the nature. Its own creation, winning over it! It laughed. Nature laughed. And as the smile reached its face, man experienced an earthquake. "Why conquer me my son?" said nature, "I AM WITHIN YOU. CONQUER THYSELF. Explore me for thy needs, and I will feed you forever.